Broniszów (d. Brunzlinwalde) położony jest w powiecie nowosolskim, w gminie Kożuchów. Istnieje przekaz, wg którego niewielkim zamkiem obronnym w Broniszowie miał w 1273 r. zarządzać komes Bytomia Odrzańskiego o imieniu Bronisław. Pierwsza pewna wzmianka o miejscowości jednak pochodzi z roku 1305, a świątynia pod wezwaniem św. Anny w Broniszowie wzmiankowana była w roku 1376 r. Najpewniej wykonano ją w stylu gotyckim z drewna. Kolejny kościół w tym miejscu wzniesiono w latach 1606-1607. Uległ on zniszczeniu wskutek pożaru 60 lat później. W stylu barokowym odbudowany został pod koniec XVII wieku. Jak większość kościołów na Środkowym Nadodrzu przechodził zmienne losy. W 1609 r. został przejęty przez luteran. Katolicy odzyskali go w 1654…

Mirocin Dolny (d. Herzogwald) – wieś w powiecie nowosolskim wymieniona została w dokumentach w 1271 r. Najpewniej w zbliżonym do tej daty czasie zbudowano kościół p.w. Najświętszej Marii Panny. Pierwotnym patronem świątyni był św. Andrzej. Jednonawowa budowla wykonana została z kamienia i rudy darniowej. Z czasem otoczono ją kamiennym murem. Obok stanęła nie istniejąca już dzisiaj drewniana dzwonnica. Rozebrano ją na początku XX wieku. Wczesniej, gdyż już pod koniec XIX wieku świątynia została opuszczona. Wyremontowano ją po roku 1945. Zamieszczone w galerii zdjęcia zewnętrznej architektury kościoła wykonane zostały w styczniu i czerwcu 2020 r. Zapraszam do wirtualnej wycieczki wokół świątyni. Jan Wojtasik Galeria z cyklu: „Wiejskie kościoły średniowieczne i nowożytne”…

Mirocin Górny (d. Herczogwald – 1305) – wieś w powiecie Nowosolskim – powstał zapewne w XIII w. Gotycka, pochodząca z połowy XIV wieku, świątynia znajduje się w centrum wsi, przy skrzyżowaniu dróg do Żagania, Zielonej Góry i Kożuchowa.  Wzniesiono ją z kamienia polnego i rudy darniowej na planie prostokąta. Później była wielokrotnie przebudowywana. Od zachodniej strony zbudowana została sporych rozmiarów wieża, w której umieszczony jest dzwon z drugiej połowy piętnastego wieku. Od strony północnej postawiono zakrystię i kaplicę. Teren kościoła otoczony jest kamiennym murem, w którym od południowej strony znajduje się późnogotycka bramka z ostrołukowym przejazdem. W XVIII wieku powstała tez kruchta od południa i prawdopodobnie zainstalowany mechanizm zegara na…

Gołaszyn (d. Linda – 1295, niem. Lindau) jest starą osadą położoną w gminie Nowe Miasteczko pow. Nowa Sól. Najstarsze ślady osadnictwa pochodzą z okresu paleolitu. Średniowieczna osada rozwijała się natomiast dzięki dogodnemu położeniu na szlaku handlowym z Głogowa do Krosna Odrzańskiego. Pierwszy kościół pod wezwaniem św. Marcina wzmiankowany był już w 1225 roku. Najpewniej był konstrukcji drewnianej. Kolejny zbudowano z kamienia polnego w drugiej połowie XIII wieku. Fundator nie jest znany. Obecny wygląd kościoła kształtowany był jednak stopniowo. Nadbudowa wieży i przybudówki od południa pochodzą z 1883 roku. Całość otacza mur kamienny wzniesiony prawdopodobnie w XV w. Świątynia posiada wyposażenie barokowe. Późnogotycki ołtarz Mistrza ołtarza z Gościszowic, przeniesiony został do…

Pierwsza znana wzmianka o miejscowości Śmieszkowo (pierwotnie: Nowa Osada, niem: Lache) pochodzi z roku 1600. Wioska należała wtedy do dóbr Opalińskich. Kościół jest wspomniany po raz pierwszy w roku 1619 . Obecna budowla pochodzi z pierwszej połowy XVIII wieku. W kwietniu 1958 r. wpisana została do rejestru zabytków. Zdjęcia architektury zewnętrznej kościoła p.w. św. Andrzeja w Śmieszkowie wykonane zostały w styczniu, marcu i czerwcu 2020 r. Dodatkowo udało mi się odnaleźć i umieścić jedną fotografię z sierpnia 2006 r. W czerwcu 2020 r. urzekała nie tylko oryginalna architektura wiekowej świątyni, ale też jej zielone, pachnące kwiatem lipowym, otoczenie. Zapraszam do galerii. Jan Wojtasik Galeria z cyklu: „Wiejskie kościoły średniowieczne i…

Ciosaniec (pierwotnie Zossinda i Czyossavyecz, niem: Ostlinde) należy do najstarszych miejscowości na dawnym pograniczu Wielkopolski i Śląska. Już w dokumencie wystawionym 6 stycznia 1278 roku pojawia się pierwsza wzmianka dotycząca wsi „Zossinida”. Do roku 1793 miejscowość należała do Królestwa Polskiego. Pierwszy drewniany kościół wzniesiono w roku 1673. Sto lat później zastąpiono go nowym, a w 1789 Ciosaniec stał się samodzielną parafią. Świątynia obecna w stylu neobarokowym wzniesiona została w latach 1912-1914. Wszystkie zabytki we wnętrzu pochodzą z kościoła zbudowanego w 1777 roku. W prezbiterium znajduje się płaskorzeźba Michała Archanioła. Kościół p.w. św. Michała Archanioła wraz z historycznym otoczeniem jest uznany za obiekt zabytkowy. Zdjęcia architektury zewnętrznej kościoła wykonane w większości…

Kościół ten zbudowany został w latach 1657-1658 przez ówczesnych właścicieli von Barwitz’ów. Pierwotnie pomyślany był jako kaplica rodowa. Później był wielokrotnie przebudowywany. W 1689 r. ołtarz spłonął. Wnuk fundatorów zlecił jego odnowienie i prawdopodobnie wtedy powstało monumentalne malowidło przedstawiające Matkę Bożą pod Krzyżem. Jednak obraz był dużych rozmiarów i nie pasował do małej świątyni. W XIX w. przeniesiono go więc do Sławy do kościoła św. Michała Archanioła (nawa przy bocznym wejściu). W Przybyszowie umieszczono natomiast obraz przedstawiający Madonnę Sykstyńską stanowiący kopię dzieła Rafaela Santi (1513). Oryginał Madonny Sykstyńskiej znajduje się obecnie w muzeum w Dreźnie. Niestety autor udanej kopii Madonny z ołtarza w Przybyszowie ciągle pozostaje nieznany. Zdjęcia świątyni zostały…

Otyń (d. Otin, niem. Wartenberg) jest miejscowością znajdującą się w bezpośredniej bliskości Nowej Soli. Po II wojnie światowej utracił prawa miejskie. Odzyskał je 1 stycznia 2018 r. Jednym z najważniejszych zabytków tej średniowiecznej miejscowości jest kościół p.w. Podwyższenia Krzyża Świętego, który posiada status diecezjalnego sanktuarium Matki Bożej Królowej Pokoju. Pierwsze wzmianki o istnieniu kościoła w Otyniu pochodzą z 1332 r. Na początku XVI wieku został on przebudowany, wtedy też przejęli go protestanci. Kościół w obecnym kształcie wybudowano w latach 1585-87 w stylu późnogotyckim z wykorzystaniem wcześniejszych murów. W 1676 r. dobudowano czworoboczną barokową wieżę. Kościół spłonął w 1702 r., został odbudowany w 1704 r. Jednonawowa świątynia z prostokątnym prezbiterium posiada…

Ługi w gminie Otyń (d. Fridericivilla, niem. Friedersdorf) mogą poszczycić się posiadaniem jednego z najstarszych, a zarazem najbardziej urokliwych kościołów w regionie. Jest to zbudowany na początku XV wieku z kamienia i rudy darniowej kościół p.w. św. Wawrzyńca. Wcześniejsze źródła wskazywały już w 1376 r. na obecność w tej miejscowości kościoła. Najpewniej była to jednak jeszcze świątynia drewniana. W XVI wieku w czasach reformacji decyzją właścicieli wioski, która należała do otyńskiej linii von Rechenbergów, kościół przejęty został przez luteranów. W połowie wieku XVII przekazany jezuitom. Parafia rzymskokatolicka p.w. świętego Wawrzyńca w Ługach erygowana została w roku 1845 i należy do dekanatu nowosolskiego Sam kościół był wielokrotnie remontowany. W roku 1865…

Jest niewątpliwie oryginalnym zabytkiem techniki. Zbudowano go w 1905 r. Przejechało po nim wiele tysięcy pociągów. Od połowy lat 90.tych XX pozostaje nieużytkowany. Jego stan techniczny pogarsza się z roku na rok wskutek dewastacji dokonywanej przez amatorów złomu i oddziaływania warunków naturalnych. Mowa oczywiście o moście przez rzekę Odra we wsi Stany na dawnej linii kolejowej Wolsztyn – Nowa Sól – Żagań. Jest to jednotorowy most z przęsłami ze stalowych kratownic o długości 642 m. i przęsłem nurtowym długości 100 m. Niektórzy uważają, że w Europie nie ma dłuższego metalowego mostu kolejowego niż ten w Stanach. Już w momencie powstawania został ufortyfikowany poprzez postawienie dwóch zespołów warownych zabudowań tzw. blokhauzów umiejscowionych na obydwu przyczółkach mostowych. Wykonano je z…