Miłaków. Kościół p.w. św. Bartłomieja

Miłaków (d. Melacow, niem. Milkau) jest sporej wielkości wioską w Powiecie Nowosolskim, w gminie Nowe Miasteczko. Posiada średniowieczny rodowód. Pierwsze wzmianki o wsi pochodzą z 1295 r. i dotyczą miejscowego kościoła p.w. św. Bartłomieja. Najpewniej była to świątynia drewniana.

Około roku 1600 wybudowano we wsi nowy kościół parafialny. Wzniesiono go z cegły i kamienia w stylu nawiązującym do gotyku, zapewne na starszych fundamentach. Świątynia składa się z wąskiego prostokątnego prezbiterium i nawy, do której od zachodu przylega czworoboczna wieża. 

Kamienne ogrodzenie przykościelnego cmentarza i część wyposażenia, m.in. późnogotycka Madonna z Dzieciątkiem najprawdopodobniej mają rodowód wcześniejszy. Z kolei obraz świętego Bartłomieja i barokowe wyposażenie wnętrza pochodzą z czasów późniejszych. Warto też zwrócić uwagę na obecność pomnika średniowiecznego prawa – krzyża pokutnego na szczytowej wschodniej ścianie budynku. Inny taki krzyż znajduje się nieopodal kościoła, przy drodze prowadzącej przez wieś.

Inspiratorem budowy, wg innych źródeł – fundatorem – był Georg Schönaich, właściciel baronatu bytomsko-siedliskiego. W tym czasie świątynia była w posiadaniu protestantów. W czasie wojny trzydziestoletniej Miłaków przeszedł we władanie jezuitów. W czasach pruskich ponownie stał się własnością rodu Schönaichów.

Po II wojnie światowej kościół został siedzibą parafii rzymsko-katolickiej. Status zabytku NID posiada od roku 2010.

Zapraszam do galerii prezentującej zewnętrzną architekturę kościoła p.w. św. Bartłomieja. Wśród wykonanych w różnym czasie zdjęć znalazło się także jedno przedstawiające fragment wewnętrznego wystroju tej świątyni.

Jan Wojtasik

Galeria z cyklu: „Wiejskie kościoły średniowieczne i nowożytne”

Budowle Kościoła są naszymi twierdzami; ich załoga zmienia się co pół wieku i walczy o wiarę w sercach ludzkich. Jan Gerhard